FILMOWE OBRAZY POPKULTURY
SEM. ZIMOWY 2025/26
Filmowe Obrazy Popkultury to spotkanie dwóch światów – filmu i akademickiego, w tym medioznawczego, namysłu nad popkulturą. Na program zajęć składają się najwybitniejsze i najżywiej dyskutowane w ostatnich latach filmy dokumentalne i fabularne z zasobów Against Gravity. Film dokumentalny nie tylko wyraźnie zyskuje na popularności, ale w świadomości wielu widzów pozostaje bardziej wiarygodnym i niezależnym niż film fabularny sposobem mówienia o rzeczywistości, w tym o takich przejawach popkultury jak muzyka, moda, internet, działalność fanów, rola sportu w życiu człowieka, czy kino samo w sobie. Media również dostarczają opowieści na ten temat, ale film dokumentalny jako przekaz o charakterze audiowizualnym i zarazem autorska wizja rzeczywistości kontynuuje i rozwija prezentowane w nich opowieści i w szerszym kontekście osadza obrazy rzeczywistości. Staje się tym samym doskonałym wstępem do dyskusji na temat świata rozumianego jako kalejdoskop zdarzeń i zjawisk. Film dokumentalny choć korzysta ze środków opowiadania pokrewnych reportażowi czy przekazom dziennikarskim, stanowi rozwinięcie dla komunikatów, które proponują media czy internet. Zajęcia mają na celu zarówno pogłębienie wiedzy filmowej i kulturoznawczej Uczestniczek i Uczestników, jak i trening krytycznego myślenia w kontakcie z mediosferą naszych czasów.
Projekcjom 12 filmów z zasobów Against Gravity towarzyszyć będą wykłady rozszerzające i analizujące zagadnienia przedstawione w filmach składających się na program. W ich ramach podane zostaną narzędzia do analizy zjawisk medialnych i zapośredniczonych przez media, dodatkowe konteksty i literatura rozwijająca wiedzę Studentek i Studentów.
Prowadząca: dr Kaja Klimek - kulturoznawczyni, krytyczka i edukatorka filmowa i popkulturalna.
Kontakt: akademiafilmudokumentalnego@gmail.com (w sprawach zaliczeniowych)
Koordynatorka: Karolina Konwalik (Against Gravity)
Kontakt: karolina@againstgravity.pl (w sprawach organizacyjnych oraz w razie ewentualnych problemów technicznych z playerem. W razie problemów technicznych prosimy o przesłanie zrzutu ekranu z błędem/widokiem, który wyświetla się po zalogowaniu).
📍 Forma zajęć: online (wykłady + projekcje filmów), ostatnie spotkanie – w kinie.
🗓 Start: wykład 7.10, pierwszy film dostępny od 6.10, od północy
Miejsce i czas projekcji
Zajęcia online, ostatnie spotkanie w kinie.
Wykłady w wtorki o 17:00 na Facebooku AFD UW, transmitowane na żywo i nagrywane – można je obejrzeć w dowolnym terminie.
Filmy udostępniane na akademia.vod.mdag.pl co tydzień od wtorku północy przez 6 dni (do niedzieli). Po kliknięciu „Odtwórz” jest 48h na obejrzenie.
Dostęp tylko na terenie Polski.
Na pierwszy wykład zapraszamy we wtorek, 7.10 Pierwszy film będzie udostępniony od północy w poniedziałek, 6.10, od północy do niedzieli, 12.10 do godziny 23:59. Od 13.10 na sześć dni będzie udostępniony kolejny film z programu itd.
REJESTRACJA I ZAKUP E-KARNETU
UWAGA! WYKUPIENIE E-KARNETU NIEJEST JESZCZE DOSTĘPNE. O MOŻLIWOŚCI KUPNA KARNETU POINFORMUJEMY MAILOWO
Studenci UW – obowiązkowo rejestracja w USOS, a następnie zakup e-karnetu (165 zł).
Wolni słuchacze – zapis mailowy (karolina@againstgravity.pl) i zakup e-karnetu.
E-karnet umożliwia dostęp do filmów i zaliczenie obecności.
Jak kupić e-karnet na fakultet?
E-karnet możesz kupić na stronie akademia.vod.mdag.pl w zakładce "Uczelnie wyższe".
Zostaniesz poproszony/poproszona o utworzenie konta i zalogowanie się.
W kolejnym kroku będziesz mógł/mogła dokonać elektronicznej płatności za e-karnet na wybrany fakultet.
Otrzymasz potwierdzenie realizacji zamówienia na podany w rejestracji adres mailowy.
Twój e-karnet będzie już aktywny w "Moim koncie".
Wchodząc na kartę filmu, zobaczysz przycisk „Oglądaj w ramach e-karnetu", po naciśnięciu przycisku będziesz mieć 48 godzin na obejrzenie filmu w ramach e-karnetu.
Rejestrując się na zajęcia/opłacając karnet już po zakończeniu okresu dostępności danego filmu rozumiesz i akceptujesz, że nie będzie on już dla Ciebie dostępny, a jego nieobejrzenie liczy się jako jedna z Twoich nieobecności.
Warunki zaliczenia
1. Obecność
Zaplanowanych jest 12 projekcji.
Limit: 4 nieobecności (dwie bez konsekwencji, dwie do odrobienia recenzją pisemną lub wideo).
Każdej osobie przysługują DWIE NIEOBECNOŚCI bez żadnych konsekwencji. Za kolejne DWIE, które uznajemy za nadprogramowe, należy napisać recenzje lub zrealizować 3-minutowe recenzje wideo wybranych filmów, które obejrzało się w ramach zajęć - innych niż film wybrany do pracy zaliczeniowej!
Recenzje max. 3000 znaków ze spacjami lub 1,5 minuty wideo
W tej pracy liczy się OPINIA, krytyczne spojrzenie, a nie powszechnie dostępne dane na temat filmu, jego twórców, przebiegu ukazanej sytuacji. Recenzja może być krótszą formą odpowiedzi na pytanie zadane w czasie zajęć.
Termin nadsyłania recenzji: 20.01.2026 r., ostatnie zajęcia w semestrze (tj. do końca dnia).
Nadesłanie recenzji odrabiającej nieobecność jest konieczne do zaliczenia przedmiotu. Nieprzesłanie recenzji w terminie powoduje obniżenie oceny o pół za każdą.
2. Praca zaliczeniowa
Praca wideo dotycząca odpowiedzi na pytanie wokół wybranego filmu. Należy przygotować jedną pracę w semestrze.: Długość to maksymalnie 1,5 minuty, popularny format video (mpeg, vlc, mp4, avi) wysłane poprzez Google Drive, Dropbox, Wetransfer. Materiał ma mieć charakter krytyczno-filmowy i eseistyczny. Co to oznacza? Autorka i Autor prezentują swoje poglądy i przemyślenia, dowodzą krytycznego myślenia o filmie i jego kontekście. Forma - właściwie dowolna - od wypowiedzi bezpośrednio do kamery (uwaga: przemyślanej i wypowiedzianej, a nie odczytanej! Czytanie oznacza dyskwalifikację i zwrot pracy!), przez różnorodne formy montażowe, vlogowe, wideo-eseistyczne (zmontowane materiały wizualne i komentarz autorki autora), reelsy, tiktoki po... No właśnie. Granicą jest Wasza inwencja twórcza. Preferowana wersja w pionie, jak na Instagrama lub TikToka, ale klasyczny format wideo również wpisuje się w formę zaliczenia. Praca powinna też zawierać planszę z listą wykorzystanych materiałów, których nie jesteście Autorami.
Eksplikacja autorska: do pracy (np. w treści maila) należy dołączyć pisemne uzasadnienie wybranej formy i metody pracy w przypadku wybranego zagadnienia oraz opis procesu twórczego. Długość: 2000 znaków ze spacjami. Eksplikacja to nie powtórzenie treści samej pracy, lecz krótka opowieść o tym, dlaczego wybrano taką formę, jak praca powstawała, jakie były wyzwania i co przyniosło satysfakcję.
Nazwa pliku wideo według schematu: imię_nazwisko_numer pytania
W treści maila wpisujemy również Imię i nazwisko i numer indeksu.
Jeśli szukacie inspiracji, serdecznie polecamy kanał AFD na YouTube, gdzie można obejrzeć najciekawsze prace uczestników poprzednich edycji zajęć.
Forma dowolna (esej filmowy, vlog, reels, TikTok itp.), ważne: krytyczne myślenie, własne opinie, kreatywność.
Praca powinna zawierać planszę z listą użytych materiałów.
Gotowe prace wysyłamy na: akademiafilmudokumentalnego@gmail.com.
Ze względu na charakter zajęć nie ma możliwości poprawiania oceny. Termin zaliczenia jest wyznaczony na styczeń.
Kryteria oceny
Przy ocenie pod uwagę będą brane:
zgodność z tematem - lub uzasadnione od niego odbieganie, jeśli Autorka lub Autor ma taką potrzebę
odpowiedź na pytanie dowodząca przemyślenia zagadnienia
odniesienia nie tylko do filmu, ale i innych tekstów kultury i kontekstów
- oryginalność myśli i wyjście poza obiegowe, stereotypowe przekonania
własna, uzasadniona opinia i stanowisko
pomysł na realizację - jest ważniejszy właściwie niż samo wykonanie. Zdajemy sobie sprawę, że dla wielu z Was to pierwsza próba wypowiedzi w takiej formie. Bardzo szanuję każdą próbę wyjścia poza strefę komfortu i zmierzenia się z nową formą wyrazu
inwencja twórcza - to szerokie zagadnienie. Najważniejsze jest to, żebyście podjęli próbę, eksperymentowali i stworzyli autorskie dzieło
w przypadku wypowiedzi do kamery: najważniejsza jest jasność, spójność i przejrzystość wywodu podanego bezpośrednio do kamery (czyli do widzki, która Was ogląda), a nie odczytywanego z kartki/monitora. Czytanie rzuca się w oczy i oznacza zwrot pracy oraz konieczność zmierzenia się z tym lub innym tematem raz jeszcze
forma ma znaczenie - w przypadku prostych wypowiedzi do kamery przygotowanych bez zastosowania montażu (tzw. "gadająca głowa") ocena będzie niższa niż przy bardziej skomplikowanych formach montażowych i ilustrowanych dodatkowymi materiałami.
długość materiału - 1,5 minuty to absolutne maksimum. Ekonomia wypowiedzi jest istotna
na końcu plansza z wykorzystanymi materiałami (wideo, muzyka), jeśli z takich korzystaliście
Termin nadsyłania prac
Prace należy wysłać do dwóch tygodni od opublikowania wykładu.
UWAGA! Termin jest niezmienny, rygorystycznie przestrzegany i nie ma od niego odstępstw, a jego przekroczenie zamyka drogę do opracowania pytania związanego z tym właśnie filmem - pozostaje on jednak przez resztę semestru dostępny do recenzji zaliczającej ewentualną nadprogramową nieobecność. Jeśli zajęcia nie odbywają się - termin to wciąż dwa tygodnie dla video. Dlaczego tak musi być? Zależy nam, żeby jak najszybciej sprawdzać prace, szczególnie, gdy semestr zbliża się do końca. Dlatego też serdecznie namawiamy i zachęcamy, żeby zająć się pracami zaliczeniowymi wcześniej na przestrzeni semestru, a nie zostawiać spełnienie warunków zaliczenia na ostatni moment.
Za pracę można zdobyć 5 punktów. Oceniane będą zarówno forma, koncept jak i treść. Po wypełnieniu warunków dotyczących obecności na tej podstawie wystawiona zostanie ocena końcowa.
👉 Aktualności i pytania: Facebook Akademii Filmu Dokumentalnego.
👉 Inspiracje (prace z poprzednich edycji): YouTube AFD.
7 PAŹDZIERNIKA 2025 - AMATORSKI KLUB FILMOWY
A Bunch of Amateurs, reż. Kim Hopkins, 2023, Wielka Brytania, 95 min.
Bradford Movie Makers to najstarszy i jeden z ostatnich amatorskich klubów filmowych na świecie, założony w 1932 roku, kiedy złota era Hollywood inspirowała powstanie podobnych inicjatyw w różnych zakątkach globu. Klub przyciąga fanów kina w różnym wieku, głównie mężczyzn. Spotykają się w każdy poniedziałek w podupadłym, ozdobionym graffiti klubie, aby wspólnie obejrzeć film. Dodatkowo planują projekty, w których łączą swoje talenty i pasję do majsterkowania. Prezentują je skromnej publiczności w chylącym się ku upadkowi budynku. Właściciel od pięciu lat nie żąda czynszu, a oni nie mają funduszy na koncie. Wydaje się, że są reprezentantami wymierającego gatunku pasjonatów, niektórzy zresztą wyglądają, jakby pochodzili z minionej epoki. Łączy ich wspólnota, życzliwość i pasja, mimo że pojawiają się między nimi napięcia i zazdrość. Harold, jeden z najstarszych członków klubu, marzy o zaśpiewaniu „Oh What a Beautiful Morning” z musicalu „Oklahoma”, chociaż nie potrafi śpiewać ani jeździć konno. Próby dotarcia do nowej publiczności skazane są na niepowodzenie. Kiedy pojawia się epidemia COVID-19 i klub musi zostać zamknięty, okazuje się, jak wielką wartością jest grupa kinofilskich zapaleńców, dla których amatorski klub filmowy staje się całym światem i antidotum na bezosobową erę cyfrową. Film jest dokumentalną odsłoną dobrze znanych brytyjskich feel-good-movies, gdzie grupa bohaterów robi wszystko by uratować ukochane przez siebie miejsce. Przywodzi na myśl filmowe komediodramaty Kena Loacha, będąc zarazem pięknym hołdem dla miłości do kina.
Pytanie do filmu: Miłość do kina to nie tylko oglądanie, ale… dokończ to zdanie i omów/zaprezentuj konkretny, realny przykład kino-fanowskiej, kinofilskiej działalności.
14 PAŹDZIERNIKA 2025 - CZĘŚCI INTYMNE
Body Parts, reż. Kristy Guevara-Flanagan, 2022,USA, 86 min.
Czy w momencie, kiedy aktorka przekracza próg planu zdjęciowego, jej ciało staje się własnością (najczęściej męskich) twórców? Jak w przeszłości i obecnie pokazuje się nagość i seks w filmach? Czy w przemyśle filmowym jest miejsce dla ciał, które nie wpisują się w stereotypowe wyobrażenia o atrakcyjności? Na te i wiele innych pytań odpowiedzi szukają w filmie reżyserki, scenarzystki i aktorki, między innymi Jane Fonda, Joey Soloway, Angela Robinson, Karyn Kusama, Rose McGowan, Rosanna Arquette, Alexandra Billings, Stacy Rukeyser czy Emily Meade. Historia emancypacji łączy się w filmie z historią kina, pokazującego przez dziesiątki lat przyjemność i pożądanie na ekranie wyłącznie z męskiej perspektywy. Obecnie standardy pracy, jak chociażby zatrudnianie koordynatorów_ek scen intymnych, zmieniają się. Z drugiej strony ciała, najczęściej aktorek, pojawiające się na ekranie są retuszowane na ogromną skalę, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. Stojący na rozdrożu przemysł musi zdecydować, w którą stronę chce zmierzać – równości i naturalności czy wykluczenia i idealizacji.
Pytanie do filmu: Opowiedz o trzech postaciach, filmach czy zjawiskach, które Twoim zdaniem uzupełniają i ilustrują tematykę filmu i rozmowy z gościnią.
21 października 2025 - najpiękniejszy chłopiec na świecie
The Most Beautiful Boy in the World, reż. Kristian Petri, Kristina Lindström, 2021, Szwecja, 93 min.
W 1970 roku Luchino Visconti szukał w różnych krajach młodego chłopca, który mógłby wcielić się w rolę Tadzia w ekranizacji „Śmierci w Wenecji” Tomasza Manna. Visconti był już zmęczony długimi i bezskutecznymi poszukiwaniami. Wykonał ponad 150 przesłuchań. Po castingu w Sztokholmie angaż otrzymał 15-letni Björn Andresen. Rok później, podczas premiery filmu w Londynie, w obecności królowej Elżbiety Visconti okrzyknął swojego aktora „najpiękniejszym chłopcem na świecie”. Kilka miesięcy potem w trakcie festiwalu w Cannes agent muzyczny zaprosił Björna do Japonii. Tam stał się on pierwszą zachodnią gwiazdą pop, występował w sesjach zdjęciowych oraz w reklamówkach. Przydomek nadany przez Viscontiego przykleił się do Björna na resztę życia i stał się jego przekleństwem.
Dziś, pół wieku później, Björn walczy z uzależnieniami i wewnętrznymi demonami. Odkrywa tajemnicę swojej matki i jej nagłego odejścia. Kontynuuje też swoją karierę, grając m.in. w horrorze „Midsommar”. „Najpiękniejszy chłopiec na świecie” to intymny obraz osoby, która próbuje pogodzić się ze swoją przeszłością i odzyskać kontrolę nad życiem. Ukazuje również kulisy powstania legendarnego filmu dzieła oraz odsłania struktury władzy w przemyśle filmowym i proces wykorzystywania, który dzisiaj szerzej dyskutuje się dzięki ruchowi #metoo.
Pytanie do filmu: Kult młodości, spadające gwiazdy i kultura spektaklu - co film “Najpiękniejszy chłopiec na świecie” mówi nam o nas? Przywołaj inne historie, które ilustrują Twoją odpowiedź.
28 PAŹDZIERNIKA 2025 - LEGENDA ,,NOCNEGO KOWBOJA’’
Desperate Souls, Dark City and the Legend of Midnight Cowboy, reż. Nancy Buirski, 2022, USA, 101 min.
Prawie pół wieku po premierze „Nocny kowboj” (1969) nadal pozostaje jednym z najbardziej oryginalnych filmów naszych czasów. Dzięki kreacjom Jona Voighta i Dustina Hoffmana, scenariuszowi Waldo Salta i reżyserii Johna Schlesingera, przeszedł do historii jako jedyny obraz z kategorią wiekową X, który zdobył Oscara® dla najlepszego filmu.
Nancy Buirski („Historia miłosna”, „Sidney Lumet”, „Gwałt”) opowiada historię powstania „Nocnego kowboja” i analizuje rolę, jaką ten film odegrał we współczesnym kinie. Oglądamy materiały archiwalne, zza kulis, a także fragmenty kronik, reportaży i wywiady z twórcami, którzy już nie żyją (w tym ze Schlesingerem) oraz z Johnem Voightem i jego współpracownikami: Bobem Balabanem i Brendą Vaccaro. Słuchamy opinii krytyków i znawców kina, komentujących znaczenie kulturowe filmu. Buirski umieszcza go w różnych historycznych kontekstach – łączy film z wojną w Wietnamie, kulturą kowbojską, z walką o prawa gejów, kobiet i czarnych, z protestami w Chicago w 1968 roku, a także z nowojorską artystyczną awangardą. Schlesinger okazał się doskonałym twórcą, który wyraził w „Nocnym kowboju” całe swoje czasy. Widzimy Nowy Jork w niespokojnym okresie kulturalnego fermentu. Obserwujemy epokę, która stworzyła film i film, który stworzył epokę.
Pytanie do filmu: “Kiedy myślę Ameryka, to widzę…” podaj trzy tytuły filmów lub seriali i opowiedz o wizji Ameryki, którą Ci ukazały i która mocno zapisała się w Twojej pamięci.
4 listopada 2025 - HIGH LIFE
High Life, reż. Claire Denis, 2018, Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Polska, USA, 110 min.
Gdzieś w odległej galaktyce, poza naszym układem słonecznym. Monte (Robert Pattinson) wychowuje swoją córeczkę Willow w całkowitej izolacji na pokładzie statku kosmicznego. Stał się ojcem wbrew własnej woli – pobrano jego spermę i użyto jej do inseminacji Boyse (Mia Goth, znana m.in. z drugiej części „Nimfomanki” Larsa Von Triera). Kiedyś byli częścią załogi eks-więźniów i skazańców, których wysłano niczym króliki doświadczalne w kosmos, aby odnaleźli czarną dziurę najbliższą Ziemi. Teraz, po latach, na pokładzie pozostał sam Monte i jego córka. "High Life" to pierwszy anglojęzyczny film francuskiej reżyserki Claire Denis.
„High Life” jest porównywany do największych dzieł Kubricka i Tarkowskiego i ma szansę na tytuł największego filmowego odkrycia 2019 r. W pierwszym anglojęzycznym dramacie Claire Denis wystąpiła plejada gwiazd: Robert Pattinson, Mia Goth (znana z drugiej części „Nimfomanki” Larsa Von Triera), Juliette Binoche, André Benjamin (czyli André 3000 z duetu muzycznego Outkast) i nasza rodaczka Agata Buzek. Filmem zachwycili się amerykańscy krytycy, a „Guardian” okrzyknął go „orgazmicznym cudem z Robertem Pattinsonem”. Dodajmy, że największych uniesień dostarcza fakt, że aktor w filmie… śpiewa, a akompaniuje mu grupa muzyczna Tindersticks.
18 LISTOPADA 2025 - NAGŁE PRZEBŁYSKI GŁĘBI ISTNIENIA
A Sudden Glimpse To Deeper Things, reż. Mark Cousins, 2024, Wlk. Brytania, 88 min.
Film z narracją Tildy Swinton, który zgłębia tajemnicę kreatywności, zabierając nas w podróż po świecie sztuki. Reżyser Mark Cousin, znany ze swoich monumentalnych filmów o historii kina, przygląda się życiu i twórczości szkockiej artystki Wilhelminy Barns-Graham (1912-2004). Unikalne podejście malarki do kolorów odkrywa przed nami nowe sposoby postrzegania malarstwa abstrakcyjnego. Prezentuje, w jaki sposób tworzymy osobiste relacje z dziełami sztuki, bez względu na to, czy są one sławne czy nie, a także z ich twórcami i twórczyniami, których najczęściej nigdy nie spotkaliśmy. Bohaterkę poznajemy przez serię zdjęć przedstawiających piękną, siwą, starszą kobietę w ciepłych butach i kurtce. Reżyser gra z naszym stereotypowym postrzeganiem starszej osoby na zdjęciach, stopniowo usuwając prozaiczne szczegóły po to, żeby odsłonić jej radykalne i niezwykle piękne prace.
Śledzimy początek twórczości Barns-Graham w St. Andrews w Szkocji, a także przełomową dla niej wizytę na lodowcu Grindelwald, która wpłynęła nie tylko na jej sztukę, lecz także i późniejsze życie. Willie (jak potocznie ją nazywano) przez większość kariery nie była pupilką krytyków. Mizoginistyczny klimat epoki, w której żyła, spowodował, że nie została zapamiętana przez historię jako geniuszka, która była. Film nie tylko dokumentuje wizjonerską artystkę, ale inspiruje również do odkrywania jej niezwykłej spuścizny.
2 GRUDNIA 2025 - CAŁE TO PIĘKNO I KREW
All the Beauty and the Bloodshed, reż. Laura Poitras, 2022, USA,113 min.
Aktywistka Nan Goldin i artystka Nan Goldin są ze sobą nierozerwalnie związane. Reżyserka Laura Poitras (nagrodzona Oscarem® za „Citizenfour” prezentowany na festiwalu MDAG w 2015 roku) pokazuje życie i twórczość Goldin ze swojej perspektywy. Podąża także na organizowane przez swoją wyjątkową bohaterkę kreatywne protesty. Artystka opuściła dom w młodym wieku i dokonała przełomu jako fotografka dzięki „Balladzie o seksualnej zależności” („The Ballad of Sexual Dependency”) – serii porywających, kolorowych, intymnych zdjęć przedstawiających gejowską subkulturę, ją samą, jej rodzinę i przyjaciół. Obecnie całą energię poświęca założonej przez siebie grupie aktywistycznej PAIN (Prescription Addiction Intervention Now), która staje w obronie osób uzależnionych od środków przeciwbólowych i walczy z producentami tych leków – rodziną Sacklerów. Za pośrednictwem firmy Purdue Pharma zarobili miliardy dolarów na sprzedaży środku OxyContin, przyczyniając się do kryzysu opioidowego w USA. Goldin przepisano ten lek po operacji kolana i od razu się od niego uzależniła. Do tamtego momentu znała Sacklerów tylko jako filantropów, którzy sponsorowali wiodące muzea, w których wystawiano jej własne prace. Dziś przewodzi grupie walczącej o pociągnięcie do odpowiedzialności winnych za kryzys, który doprowadził do śmierci pół miliona Amerykanów. Ich protesty wieńczą pozwy prowadzone pro bono przez najlepszych prawników w Stanach. Tytuł filmu odnosi się do opinii psychiatrów na temat siostry Goldin – Barbary, która popełniła samobójstwo w zakładzie psychiatrycznym. W raporcie na jej temat powtarzało się jedno zdanie: ona widzi przyszłość, całe piękno i rozlew krwi.
9 GRUDNIA 2025 - COPA 71
Copa 71, reż. James Erskine, Rachel Ramsey, 2023, Wlk. Brytania, 90 min.
Mistrzostwa świata kobiet w piłce nożnej po raz pierwszy zostały zorganizowane przez FIFA w 1991 roku. To wydarzenie postrzegamy jako oficjalny początek nowej ery w historii sportu, ale czy słusznie? 20 lat wcześniej odbył się w Meksyku pierwszy turniej zespołów kobiecych, który został zapomniany i wymazany z kart historii. Fakt, że zdecydowana większość fanów piłki nożnej nie wie nic o Copa 71 świadczy o tym, jak niewygodnym wydarzeniem była dla władz światowego futbolu. Turniej zorganizowano i rozegrano w blasku fleszy oraz kamer telewizyjnych, z udziałem sponsorów, gdzie rok wcześniej odbyły się finały mistrzostw świata mężczyzn. Podczas imprezy zawodniczki traktowane były przez media jak gwiazdy rocka.
Film odkrywa przed nami bogactwo archiwalnych materiałów dotyczących turnieju, nazywanego Pucharem Świata Kobiet, w którym wzięły udział zespoły z Argentyny, Meksyku, Danii, Włoch, Anglii i Francji. Mecze na słynnym stadionie Azteca zgromadziły 100 000 widzów, co do tej pory było nieosiągalne na zawodach sportów kobiecych. Poznajemy bohaterki tamtych meczów, które do tej pory nie miały okazji do podzielenia się wspomnieniami z szeroką publicznością. Zdradzają, co działo się na boisku i poza nim. Często, w swoich miastach i rodzinach, spotykały się z seksizmem i lekceważeniem. Pomimo dyskryminacji, spełniły swoje marzenia na oczach całego świata. Te kobiety odkryły, czym są władza, wolność i spełnienie. W filmie występują również złote medalistki igrzysk olimpijskich w piłce nożnej: Brandi Chastain i Alex Morgan a za jego produkcję odpowiadają między innymi Venus i Serena Williams.
16 grudnia 2025 - coexistence, my ass
Coexistence, My Ass!, reż. Amber Fares, 2025, Francja, USA, 95 min.
Noam Shuster Eliassi potrafi z humorem podejść do każdej sytuacji. Wychowała się w „Oazie Pokoju” – jedynej takiej osadzie w Izraelu zamieszkałej przez żydowsko-palestyńską społeczność. Mimo żydowskiego pochodzenia biegle mówi po arabsku, a jej najlepszą koleżanką jest Palestynka Ranin, z którą zna się z piaskownicy.
Do osady przyjeżdżały kiedyś takie osobowości, jak Hilary Clinton, Jane Fonda czy Dalaj Lama. Noam została aktywistką na rzecz pokojowego współistnienia dwóch narodów oraz delegatką do ONZ. Uprawia również stand-up, do czego zainspirował ją – jak sama przyznaje – „żydowski komediant” i prezydent Ukrainy Wołodymyr Zelenski. W humorze znajduje skuteczną broń i aktywne narzędzie do przełamywania barier. Szybko zdobywa popularność w izraelskich i palestyńskich mediach oraz w USA, ale dla skrajnie prawicowych Żydów staje się wrogiem narodu. Jej energia i pozytywne nastawienie magnetyzują.
Gdy wybuchają demonstracje przeciw rządom Netanjahu, Noam przyłącza się do nich ze swoim hasłem – nie ma demokracji bez Palestyńczyków. Tragiczne wydarzenia z października 2023 roku stawiają przed nią jednak nowe wyzwania.
13 stycznia 2026 - SKRADZIONE CIAŁO
Another Body, reż. Sophie Compton, Reuben Hamlyn, 2023, Wlk. Brytania, USA, 80 min.
Żyjemy w wirtualnym i płynnym świecie. Jedno kliknięcie dzieli nas od innych. Kontaktujemy się ze sobą w każdym momencie i z dowolnego miejsca na Ziemi. Czy jednak to, co widzimy w sieci, jest prawdą? W Internecie istnieją miliony deepfake’ów, a 90% z nich to nieautoryzowana pornografia: pliki audio, wideo lub obrazy, które zostały stworzone przez sztuczną inteligencję i są trudne do odróżnienia od oryginału.
Film opowiada o młodej studentce Taylor (jej tożsamość została celowo zmieniona), która stała się ofiarą deepfake’ów. Pewnego dnia znajduje w sieci film pornograficzny ze swoim udziałem. Policja nie reaguje, a ona nic nie może z tym zrobić. Cyfrowe prawo w tym zakresie nie istnieje. Z pomocą eksperta i koleżanki postanawia zbadać prężnie rozwijającą się internetową kulturę mizoginistycznych geeków, którzy wykorzystują pornograficzne kłamstwa do terroryzowania kobiet. Ustawodawstwo nie nadąża za rzeczywistością, liczba deepfake’ów podwaja się co sześć miesięcy. Ofiary milczą ze wstydu, mają myśli samobójcze, a fałszywe materiały niszczą ich prywatne i zawodowe życie.
Film jest przestrogą na temat niewłaściwego wykorzystania AI. Pokazuje też, jak można zmienić tę samą technologię w narzędzie, które pozwala na odzyskanie skradzionej tożsamości.
20 stycznia 2026 - I KRÓL RZEKŁ: ,,CO ZA FANTASTYCZNA MASZYNA!’’ - POKAZ W KINIE
And the King Said, What a FANTASTIC MACHINE, reż. Axel Danielson, Maximilien Van Aertryck, 2023, Szwecja, Dania, 88 min.
Podróż po rozległym historycznie oceanie współczesnej kultury medialnej. Dowiadujemy się, jak powstała camera obscura, oglądamy pierwszy pokaz ruchomego obrazu, obserwujemy wynalezienie kamery internetowej, odwiedzamy dzisiejsze Hollywood i poznajemy lepiej świat wypełniony 45 miliardami aparatów.
Dowcipny i prowokujący do myślenia film śledzi rozwój kultury obrazu w znanej nam do tej pory formie. Łączy propagandowe materiały o Władimirze Putinie i Kim Jong-unie, z materiałami zza kulis grupy bojowników ISIS w Jemenie, newsami transmitowanymi na żywo, klipami rosyjskiej młodzieży wykonującej karkołomne akrobacje na szczycie najwyższych budynków świata, newsami transmitowanymi na żywo, a także wstrząsającymi fotografiami prasowymi przedstawiającymi przemoc.
Film poszerza nasze rozumienie wizualnego świata, w którym obecnie żyjemy. Zadaje pytanie o niekontrolowaną obsesję ludzkości na punkcie obrazu i społeczne konsekwencje, jakie się z tym wiążą. Bada wpływ kultury medialnej na społeczne zachowania, a także skutki, jakie niesie ze sobą fakt bycia narażonym na miliardy obrazów konkurujących codziennie o naszą uwagę. Aparat to fantastyczny wynalazek, o ile nie jest traktowany jako maszyna napędowa wartego miliardy euro przemysłu wizualnego.